Excursie Auschwitz 2024

Van 8 t/m 11 juni hebben 27 leerlingen uit klas 4 t/m 6 van alle niveaus een gedenkwaardige reis gemaakt naar Krakau en Auschwitz. De jaarlijkse excursie Auschwitz is een bijzondere reis die elk jaar wordt aangeboden aan leerlingen van klas 4 en hoger van het KWC. 

Na aankomst in Krakau op zaterdag begon het programma met een toeristische tour door Krakau, maar al dezelfde middag hadden we een indrukwekkend gesprek met de dochter van een holocaust-overlevende die haar eigen identiteit opgaf om het leven van een ander te redden. Een prachtig verhaal van een heldin. Ook zondag was intensief, met een bezoek aan de fabriek van Oscar Schindler en de Joodse wijk van Krakau. Ook de Joodse begraafplaats maakte veel indruk en een aantal leerlingen heeft de Joodse gewoonte om een steentje op grafstenen te leggen tot het einde van de reis overgenomen. Aan het eind van de dag volgde de korte treinreis naar het kleine dorpje Oświęcim (Duits: Auschwitz), waar we incheckte in ons hostel wat een paar honderd meter van het concentratiekamp Auschwitz I lag.

Op maandag begon het echte zwaartepunt van de reis: kamp Auschwitz I, het concentratiekamp. Vier uur lang werden we rondgeleid op de plek waar tienduizenden joden, Poolse politieke gevangenen, homo’s, Jehova’s Getuigen en Russische politieke gevangenen jarenlang bruut zijn gemarteld en tewerk werden gesteld. In totaal stierven hier 70.000 mensen. Ook was dit de plek van vele medische experimenten op o.a. zwangere vrouwen. In het kamp liepen we door de eerste gaskamer maar zagen we ook de plek waar heldendaden zijn verricht.

Een voorbeeld hiervan. Er vond een ontsnappingspoging plaats. Als straf werden de daders opgehangen en werden tien willekeurige gevangenen uit de barak waar de dader verbleef uitgekozen en moesten in een cel een hongerdood sterven. Eén gevangene viel op zijn knieën en smeekte om gespaard te blijven omdat er anders niemand voor zijn vrouw en twee kinderen zou kunnen zorgen. Een andere gevangene, de priester Maximiliaan Kolbe, stapte naar voren en vroeg de SS-officieren om zijn plaats in te nemen. Dit werd goedgekeurd en de priester en negen andere gevangenen werden opgesloten. Toen hij na 14 dagen nog steeds niet dood was werd hij gedood met een fenol injectie in het hart. Hij is later door paus Johannes Paulus II heiligverklaard. De gespaarde gevangene heeft de oorlog overleefd en was aanwezig bij de heiligverklaring in 1971.

Na ons bezoek zijn we in kleine gespreksgroepjes uiteengegaan om al onze ervaringen met elkaar te delen. Daarna was er tijd voor ontspanning en hebben we als groep heerlijk gegeten met elkaar.

Dinsdag hebben we onze reis afgesloten met het bezoek aan Auschwitz II: Birkenau, het immens grote vernietigingskamp. De plek waar op z’n minst 1.1 miljoen joden zijn vermoord en vele anderen. De leerlingen hadden volgens joods gebruik een steentje meegenomen om ergens in het kamp neer te leggen op een plek die hen persoonlijke raakte. Overal in het kamp lagen na ons bezoek steentjes ter herinnering aan de slachtoffers. Voor veel leerlingen was het een onwerkelijk gevoel dat op die plek die 80 jaar geleden een hel op aarde was nu bloemetjes groeien en vogels fluiten. We zagen zelfs een prachtige groep herten door het kamp lopen. Omdat onze vlucht was vervroegd moesten we na ons bezoek direct de bus in en naar de luchthaven. Het was een gek gevoel om ’s avonds thuis te zijn terwijl we in de ochtend nog door Auschwitz liepen.

Voor leerlingen die volgend jaar mee willen op de excursie Auschwitz, de inschrijving voor de excursie Auschwitz 2025 opent in de maand september van het nieuwe schooljaar.

Zes jaar geleden heb ik deze excursie mogen starten en alle jaren geleid. Omdat ik stop op het KWC zal Bo van Dam het stokje volgend jaar overnemen.

Gertjan Kant